Już od ponad 10 lat 1% podatku można przekazywać na organizacje pożytku publicznego.
W 2004 roku na mocy ustawy o działalności pożytku publicznego wprowadzono nową kategorię organizacji pozarządowych – organizacje pożytku publicznego. Status organizacji pożytku publicznego jest nadawany przez sąd rejestrowy poprzez wpisanie do Krajowego Rejestru Sądowego. Pełny wykaz organizacji pożytku publicznego zostaje opracowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Nadzór nad OPP pełni minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego, który między innymi publikuje informacje na temat istniejących organizacji, czyli numer KRS, nazwę, siedzibę oraz numer konta bankowego OPP.
Kto może otrzymać status organizacji pożytku publicznego?
Organizacje, które ubiegają się o status OPP, muszą spełnić kilka wytycznych. Kto może się ubiegać o status OPP? Wymogów jest kilka.
Organizacje, które mogą ubiegać się o status OPP:
- Organizacje pozarządowe (NGO), takie jak stowarzyszenie czy fundacja (wyjątkiem są: samorządy zawodowe, związki zawodowe, organizacje pracodawców, partie polityczne i przynależne im fundacje),
- kluby sportowe, które ze swojej działalności nie czerpią korzyści finansowych, a całość zysku przeznaczają na utrzymanie i realizacje celów określonych w statucie,
- kościelne jednostki organizacyjne, które nie mają osobowości prawnej,
- spółka kapitałowa, której powołanie nie jest związane z prowadzeniem działalności gospodarczej (spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółki akcyjne).
Jakie warunki należy spełnić, aby otrzymać status organizacji pożytku publicznego?
Oprócz wyżej wymienionych, istnieje jeszcze kilka innych wytycznych, które należy spełnić. Przede wszystkim o status mogą ubiegać się te organizacje, które prowadzą działalność pożytku publicznego (określoną w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie). Podmioty ubiegające się o status organizacji pożytku publicznego powinny działać na rzecz wybranej grupy (której sytuacja materialna lub życiowa jest trudna) lub ogółu społeczeństwa. Poza tym OPP nie będzie nadany takiej organizacji, której działalność ogranicza się tylko do członków tej organizacji. Dodatkowo organizacje ubiegające się o status OPP muszą mieć za sobą co najmniej dwuletni okres nieprzerwanej działalności.
Jak uzyskać wpis do KRS?
Jeśli organizacja spełnia powyższe wymogi, może wówczas ubiegać się o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego. Aby go uzyskać, należy zgłosić się do sądu rejestrowego właściwego dla siedziby organizacji. Dokładny wykaz potrzebnych formularzy znajduje się w rozporządzeniu ministra sprawiedliwości, który określa wzory formularzy związanych z KRS.
Organizacja, obowiązki i przywileje OPP
W ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r.) określono między innymi to, jak formalnie powinna funkcjonować OPP. Jeden z wymogów dotyczy organu kontroli i nadzoru organizacji, który nie może być połączony z organem zarządzającym.
Poza tym w statucie takiej organizacji nie mogą widnieć zapisy, które pozwalają członkom organizacji zabezpieczać swoje zobowiązania majątkiem OPP, wykorzystywać, przekazywać czy pożyczać majątek organizacji.
W statucie powinien widnieć także zapis, który zabrania kupna usług i towarów po cenie znacznie wyższej niż cena rynkowa od podmiotów, w które zaangażowani są członkowie organów, członkowie organizacji oraz jej pracownicy.
I co jeszcze ważne - osoby realizujące obowiązki w organie kontroli i nadzoru nie mogą być spokrewnione z członkami organu zarządzającego. Poza tym członkowie obu organów nie mogą być skazani prawomocnym wyrokiem za przestępstwa skarbowe i umyślne.
Obowiązki organizacji pożytku publicznego
Każda OPP ma obowiązek sporządzać sprawozdania, pierwszy na temat swojej działalności na rzecz pożytku publicznego, drugi to sprawozdanie finansowe. Oba sprawozdania powinny odpowiadać wytycznym określonymi w rozporządzeniu ministra rodziny, pracy i polityki społecznej. Oba sprawozdania OPP muszą być dostępne dla zainteresowanych.
Przywileje organizacji pożytku publicznego
Dochód, który jest przeznaczony na cele statutowe OPP, nie jest rozliczany w ramach podatku dochodowego od osób prawnych. Organizacje pożytku publicznego są także zwolnione z niektórych opłat skarbowych i podatku od nieruchomości. Warto tu też wspomnieć, że bardzo często OPP mają możliwość wynajęcia nieruchomości, która przynależy do jednostek samorządu terytorialnego lub Skarbu Państwa po niższych kosztach.
Jednak najbardziej charakterystycznym przywilejem organizacji pożytku publicznego, jest możliwość otrzymywania pieniędzy z tytułu odpisu podatkowego od osób fizycznych – czyli powszechnie znany 1%.
Przekaż 1% podatku
Oczywiście całość wpływu, jaką organizacje pożytku publicznego otrzymują w ramach 1% od podatku, nie są jedynym źródłem finansów, które OPP otrzymują, niemniej warto poświęcić chwilę, aby przekazać wybranej organizacji swój 1% z podatku. Dla wielu z tych organizacji każda złotówka ma ogromne znaczenie.
